طرح ساماندهی مجموعه مقبره‌الشعرای تبریز در بیت آخر

به گزارش آوای تبریز، مجموعه فاخر فرهنگی تاریخی «مقبره الشعرا» تبریز از غنی ترین مجموعه های حوزه شعر و ادب آذربایجان و کشور و در قواره بین المللی است که در گوشه ای از این شهر تاریخی به عزلت نشسته و در سال های اخیر با همت و پیگیری های اهالی فرهنگ، هنر و ادب این دیار و تلاش و همدلی مدیران دستگاه های مرتبط به محیطی آبرومندانه در شان شاعران خفته در این مجموعه و میزبانی از گردشگران و علاقه مندان فرهنگ، هنر و ادب از اقصی نقاط کشور و دنیا تبدیل شده است.

این مجموعه با حدود ۸۰۰ سال قدمت در محله قدیمی «سرخاب» تبریز و در ضلع شرقی خیابان ثقه الاسلام و شمال محله قدیمی «ششگلان» واقع شده و بر اساس منابع تاریخی، پیکر حدود ۴۱۰ شاعر و ادیب ایرانی ادوار مختلف تاریخی کشور را در خود جای داده است و از مکان های ارزشمند و مهم گردشگری کهن شهر تبریز به شمار می رود.

مقبره الشعرا، آرامگاه شاعران، ادیبان و عارفان مختلفی مانند استاد سید محمدحسین بهجت تبریزی ملقب به «شهریار»، اسدی طوسی، قطران تبریزی، مجیرالدین بیلقانی، خاقانی شیروانی، ظهیرالدین فارابی، شاپور نیشابوری، شمس الدین سجاسی، ذوالفقار شروانی، همام تبریزی، مغربی تبریزی، مانی شیرازی، لسانی شیرازی و شکیبی تبریزی است.

محوطه این مجموعه فرهنگی تاریخی در سالیان دور به علت بی توجهی دستگاه های دولتی و نهادهای محلی در وضعیت نابسامانی قرار داشت و چند سال قبل هم مسوولان برای حفاظت از آن حصارهای گالوانیزه پیرامون آن کشیدند که این کار علاوه بر دادن جلوه بصری نازیبا به این مجموعه فرهنگی و هنری، صدای اهالی فرهنگ، هنر و ادب این دیار را درآورد.

به دنبال نارضایتی مردم، گردشگران و علاقه مندان فرهنگ، هنر و ادب تبریز و آذربایجان، دستگاه ها و سازمان های متولی از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تبریز آستین بالا زدند تا این مجموعه و محوطه آن را برای بازدید گردشگران، دوستداران آثار تاریخی و اهل فرهنگ و ادب به شکل زیبایی ساماندهی و بازسازی کنند و در این راستا حصارهای گالوانیزه برچیده شده و عملیات محوطه سازی پس از توقف چندین ساله دوباره شروع شد.

برای نخستین بار در اواخر دهه ۱۳۷۰ شمسی و به مدت یکسال از محل اعتبارات ملی، ردیف بودجه ای برای بازسازی و بهسازی «مقبره الشعرا» در نظر گرفته شد اما این اقدام بیش از یک سال دوام نیاورد و تلاش برای احیای ردیف بودجه ملی این مجموعه در سال ۱۳۹۸ نیز با اعتبار ۹۸ میلیارد ریالی با وجود اینکه تا حدودی موثر واقع شد ولی به علت عدم تداوم این بودجه در سال های بعد، دوباره در وضعیت رکود قرار گرفت.

در چند سال گذشته برای ادامه طرح ساماندهی و تکمیل محوطه سازی این مجموعه فرهنگی تاریخی، یک هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال بودجه تصویب شد و دستگاه های متولی و شهرداری تبریز به ویژه شهرداری منطقه ۱۰ همت و تلاش خود را برای اتمام این عملیات به کار بستند.

با تزریق این اعتبارها، ساماندهی بخش شمالی (صفه شمالی) مقبره الشعرا تکمیل شد و در هشتم شهریور سال ۱۴۰۱ به بهره برداری رسید و ساماندهی بخش جنوبی (صفه جنوبی) آن نیز با اعتبار بیش از ۴۰۰ میلیارد ریال شروع شده و در حال تکمیل است که به گفته شهردار منطقه ۱۰ تبریز، پروژه های مربوط به صحن مجموعه مقبره الشعرا رو به اتمام است و تمام پروژه های عمرانی شهرداری در این صحن تا پایان خرداد ماه امسال تمام و کارگاه های مربوط جمع آوری می شود.

طرح ساماندهی صفه جنوبی این مجموعه شامل ۲ هزار و ۵۰۰ مترمربع مساحت است که پس از ساماندهی و تکمیل کامل به پروژه صفه شمالی مقبره الشعرا به مساحت هشت هزار و ۵۰۰ مترمربع الحاق می شود.

با ساماندهی و بازسازی بخشی از محوطه مجموعه مقبره الشعرا در سال های گذشته، برنامه های فرهنگی و هنری متعددی از جمله شعرخوانی شعرا و ادبا، ‌اجرای موسیقی زنده برگزاری نمایشگاه های آثار خوشنویسی، کتاب و محصولات فرهنگی، بزرگداشت روز هنر انقلاب، شب شعر، جشنواره نوروزی و کارگاه‌های آموزش شعر و ادب از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری انجمن های هنری و ادبی برای اهالی فرهنگ، هنر و ادب در محوطه این مجموعه فرهنگی و تاریخی برگزار شد.

بخش عمده ای از عملیات عمرانی و محوطه سازی مجموعه مقبره الشعرا تکمیل شده است

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی با بیان اینکه پروژه ساماندهی مقبره الشعرا از اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اجرا می شود، گفت: این پروژه با همکاری شهرداری تبریز به ویژه شهرداری منطقه ۱۰ این شهر در حال اجراست و بخش عمده ای از عملیات عمرانی و محوطه سازی این مجموعه تمام شده است.

نعمت الله پایان، افزود: در زمان کنونی ساماندهی بخش شمالی(صفه شمالی) این مجموعه تمام شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است و ساماندهی بخش جنوبی آن نیز رو به اتمام است.

وی ساماندهی محوطه، ایجاد فضای سبز و نصب نمادهای معرفی مفاخر مدفون در مجموعه، تکمیل ورودی اصلی و اصلاح سیستم برقی داخل مجموعه را از جمله مهم‌ترین اقدامات انجام شده در سال گذشته و سال جاری در این مجموعه فرهنگی و تاریخی اعلام کرد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی گفت: راه‌اندازی و ارتقای سامانه فروش بلیط برای بازدید کنندگان، برگزاری برنامه‌های فرهنگی و یادروزها از جمله بزرگداشت روز هنر انقلاب، شب شعرها و کارگاه‌های آموزش شعر و ادب پویای استان که به صورت فصلی و در تعامل با انجمن‌های ادبی انجام می‌شود، جشنواره نوروزی و افتتاحیه جشنواره فیلم جوان سهند از دیگر اقدامات انجام شده در این مجموعه است.

پایان، ادامه داد: با توجه به اتمام عملیات عمرانی محوطه سازی صفه جنوبی (بخش جنوبی) این مجموعه در سال جاری، برنامه‌های مختلفی از جمله افزایش سهم حمایت از انجمن‌های ادبی استان برای تولید محتوای فاخر شعر و ادب با محوریت مقبره‌الشعرا و برنامه‌ریزی ویژه برای برگزاری آیین‌های ملی و فراملی در هفته شعر و ادب فارسی در سال جاری در این مجموعه پیش بینی شده است.

وی یادآور شد: مجموعه مقبره‌الشعرا نه تنها واجد ارزش‌های تاریخی و فرهنگی برای آذربایجان‌شرقی و ایران، بلکه شایسته بهره‌برداری جهانی است و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان برای معرفی و بازشناسایی این مجموعه در سطح ملی و بین المللی آماده همکاری کامل با اصحاب رسانه و نهادهای علمی و فرهنگی است.

تکمیل نواقص فضاهای فرهنگی مجموعه مقبره الشعرا نیازمند ۲۰ هزار میلیارد ریال اعتبار است

شهردار منطقه ۱۰ تبریز نیز با اشاره به اجرای فضاهای فرهنگی در زیرزمین مجموعه مقبره الشعرا، گفت: تکمیل این فضاها نیاز به ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد ریال اعتبار ملی دارد.

سعید مطلبی، افزود: در این مجموعه فضاهای مختلف فرهنگی و هنری مانند پردیس ها، کارگاه ها، آمفی تئاتر و کلاس های آموزشی در حال ساخت و تکمیل است.

وی با بیان اینکه پروژه های صحن و محوطه مجموعه مقبره الشعرا نیز رو به اتمام است، اظهار کرد: تمام پروژه های عمرانی شهرداری در این صحن تا پایان خرداد ماه تمام و کارگاه های مربوط جمع آوری می شود.

شهردار منطقه ۱۰ تبریز گفت: مجموعه تاریخی و فرهنگی مقبره الشعرا در سالیان گذشته مخروبه و بلاتکلیف باقی مانده بود که اکنون به همت شهرداری تبریز و سایر دستگاه های متولی ساماندهی و به مجموعه ای در خور شان شاعران خفته در آن تبدیل شده است.

مطلبی، ادامه داد: با همکاری شهرداری تبریز و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، در زمان کنونی اجرای سنگ فرش صحن مجموعه تمام شده است و احداث آبنما نیز تا پایان این ماه تکمیل می شود.

وی یادآوری کرد: به منظور میزبانی بهتر این مجموعه از گردشگران داخلی و خارجی، در این صحن سوغات سرا با استفاده از سازه های سبک و آمفی تئاتر سکویی روبروی موزه «احد حسینی»، احداث می شود.

شهردار منطقه ۱۰ تبریز گفت: امسال از اعتبارات سال ۱۴۰۳ برای اجرای پروژه های عمرانی صحن و ساماندهی مجموعه تاریخی مقبره الشعرا بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال اختصاص یافته است.

مطلبی، افزود: در زمان کنونی ۷۰ درصد از این میزان اعتبار برای اجرای سنگ فرش، آبنما، سوغات سرا و نماد ورودی مقبره الشعرا هزینه شده و ۶۰ میلیارد ریال نیز تا آخر خرداد ماه هزینه می شود.

وی با اشاره به آمادگی شهرداری تبریز برای میزبانی از میهمانان کنگره بین المللی استاد شهریار در شهریور ماه امسال، اظهار کرد: در این راستا کمپ های (مراکز) گردشگری در این مجموعه ایجاد می شود.

مجموعه تاریخی- فرهنگی مقبره الشعرا که ساخت آن به اوایل دهه ۱۳۵۰ شمسی باز می گردد، چنان محبوبیتی در عرصه فرهنگ و هنر تبریز و ایران دارد که امروزه به یکی از نمادهای گردشگری و فرهنگی آذربایجان شرقی و کشور تبدیل شده است.