به گزارش آوای تبریز، در صفحه مجازیاش نوشته” بانوی سرپرست رباتیک ایران و جهان، داور بینالمللی”.خواندن این عناوین کافی بود تا بهعنوان یک زن احساس غرور کنم از اینکه بانوی تبریزی داور بینالمللی رباتیک باشد. آن هم در شرایطی که بسیاری از شخصیتهای علمی ایرانی در شرایط ناعادلانهای در فهرست تحریم قرار گرفتهاند.خوشحالیم را نمیتوانم پنهان کنم و در اولین تماس تلفنی که برقرار میشود ضمن تبریک به این بانوی نخبه تبریزی در علم رباتیک برای دیدار حضوری برنامهریزی میکنیم.چشم نوازی تندیسهادر یک عصر تب دار و کشدار تابستان در محل کارش به دیدارش میروم تا راوی موفقیت یک بانوی سختکوش تبریزی در عرصههای بینالمللی باشم.بهمحض ورود به اتاق کار خانم دکتر سیده سویلا سجودی، تعداد زیادی تندیس و جوائزی که در مسابقات ملی و بینالمللی رباتیک و پژوهشهای علمی کسب کرده چشم نوازی میکند. خانم دکتر سجودی به گرمی و محبت پذیرایم میشود. آن چنان قربان صدقه میرود که گویی عزیز سفرکرده ای از راه دور آمده. گیرا و صمیمی. بعد از سلام و احوالپرسی ، یکبهیک تندیسها را نگاه میکنم.رتبه اول مسابقات بینالمللی ترکیه، نایبقهرمانی مسابقات بینالمللی روسیه، رتبه دوم رقابتهای بینالمللی روبوکاپ ایتالیا و لکوکاپ دبی و بیش از ۲۰۰ مقام ملی.
بچه مثبت کلاس درس
خانم دکتر از کجا شروع کنیم تا برسیم به اینجا که شما چهره بینالمللی علم رباتیک در دنیا هستید؟گل لبخند در چهرهاش شکوفا میشود و اول از هر چیزی میگوید در مدرسه بیش از حد زرنگ بودم، این زرنگ بودن مرا به این وادی کشاند. حالا هر دو میخندیم. خانم دکتر خدائیش به وادی خوبی رفتهاید. بانوی نخبه تبریزی سبکسنگین میکند که از کجا شروع کند و من در نقش یک ناجی وارد عمل می شوم” خانم دکتر از همان روزهای زرنگ شدن بگویید، فکر کنم شما یکی از آن بچهمثبت های کلاس بودید که جز کتابخواندن کار دیگه ای بلد نبود؟ بله دقیقاً خیلی فعال و پر از انرژی بودم.در خانواده علاقهمند به علم و فرهنگ بزرگ شدم، پدر و مادرم همیشه به درس و مشق ما اهمیت خیلی زیادی قائل بودند. اگر کودکان و نوجوانان در شلوغی کردن بیش فعال بودند، من در کتابخوانی و درس بیش فعال بودم و کتابهای خیلی زیاد میخواندم. کودکی من با بازیگوشی، دعواکردن و ریختوپاشهای کودکانه همراه نبود بلکه تمام علاقه من کتابخواندن و انجام فعالیتهای علمی بود. در ۶ سالگی کلاس اول دبستان را شروع کردم و در همه دوران تحصیل شاگرد ممتاز مدرسه بودم و تاکنون فقط درس خواندم.در کارهای اجرایی، فرهنگی، اردوی تفریحی، زیارتی مدرسه نقش مدیریت و رهبری داشتم، در شورای دانشآموزی فعال بودم و هرسال رئیس شورای دانشآموزی انتخاب میشدم.
خانم معلم آقایان رئیس
در سال ۱۳۸۳-۸۴ با راهنمایی پدرم وارد دبیرستان فنی و حرفهای شدم، در مقطع دبیرستان درسم خیلی خوب بود، فقط درس میخواندم و چون در منزل رایانه داشتیم تمرینات زیادی انجام میدادم و معلم کلاس همیشه میگفت سطح اطلاعات و معلوماتت نسبت به همکلاسی هایت خیلی بیشتر است به آنها کمک کن.از این طریق و توسط یکی از اساتید به تدریس در آموزشگاه معرفی شدم درحالیکه هنوز دیپلم نگرفته بودم ولی در آموزشگاههای تبریز تدریس میکردم.آن سالها یادگیری یک دوره ICDL را برای سازمانها اجباری کرده بودند. یادم است به روسای بانکها و ادارات مختلف این دوره را تدریس میکردم.آن سال باید در کنکور شرکت میکردم ولی چون فنی و حرفهای بودم کنکور من ناپیوسته بود یعنی باید دوساله کاردانی میخواندم و بعد دوباره در کنکور کارشناسی ثبتنام میکردم. این موضوع باعث شد در کنکور ریاضی شرکت کرده و همان سال در دانشگاه پیامنور با گروه ریاضی قبول شدم.آن موقع تماموقت تدریس میکردم.در سال ۱۳۸۶ در مقطع کارشناسی در رشته علوم رایانه وارد دانشگاه شده و به طور پیوسته مقطع کارشناسی را دنبال کرده و طی سالهای ۱۳۹۱ الی ۹۳ مقطع کارشناسی ارشد را در رشته معماری دستگاههای کامپیوتری به اتمام رساندم.
دعوت به آزمون دکترا در ترم دوم کارشناسی ارشد
هر کدام از ما دانشجویان اگر کارشناسی ارشد را طی 5 یا 6 ترم به پایان میرسانیم ولی این خانم دکتر جوان در ترم دوم کارشناسی ارشد و با داشتن 15 مقاله ملی و بینالمللی در آزمون کتبی دکترا قبول و به آزمون مصاحبه دکترا دعوت میشود، او با وجودی که بهصورت آزمایشی در آزمون دکتری شرکت کرده بود ولی بالای 60 درصد سؤالات را پاسخ صحیح زده و به آزمون مصاحبه دعوت شده بود و این یکی دیگر از پلههای ترقی وی به شمار میرودو اکنون در رشته معماری سیستمهای کامپیوتری در آستانه دفاع از رساله دکترا است.
کِی با دنیای ربات ها آشنا شدید؟
در سال ۱۳۸۶ وقتی دانشجوی مقطع کارشناسی بودم وارد حوزه رباتیک شدم.آقای مهینی استادم وقتی متوجه شد برنامه نویسی و شبیهسازی های من خوب است مرا به سمتوسوی مقالهنویسی راهنمایی کرد و اولین مقاله بینالمللی من با موضوع ” پارک هوشمند خودرو” در سال ۲۰۱۲ در اجلاس بینالمللی که در دانشگاه علوم پایه زنجان برگزار شد به چاپ رسید. استادم به چین رفت ولی همیشه ارتباط داشتیم و من همیشه از ایشان راهنمایی میگرفتم.همین موضوع نقطه عطف زندگی من بود که با ربات “تعقیب خط” آشنا شدم و دیدم چقدر جالب است به یک جسم بی جان دستور بدهیم و آن دستور را اجرا کند.پس من علاقهمندتر شدم تا دستورات را زیادتر و پیچیده تر کنم و ببینم آیا واقعاً جواب میدهد.آن سالها علم رباتیک علاقهمندان زیادی نداشت، خودم شروع کردم به برنامهنویسی. سال ۱۳۹۱ بود که تیم دانشگاه آزاد را به مسابقات ملی سنندج بردم و مقام اول را کسب کردیم.پس اولین رباتی که ساختید ربات ” تعقیب خط” بود. حالا این ربات چیکار می کنه؟بله اولین رباتی که ساختم ربات تعقیب خط بود که دوران تحصیل در دانشگاه پیام نور مقطع کارشناسی ساختم که با چهار سنسور کار میکرد بعد رباتم را حرفهای تر کردم و سنسورهای آن را به ۳۲ سنسور ارتقاء داده و در لیگ ربات تعقیب خط رتبه اول شدم.
ربات تعقیب خط به دنبال یک خط حرکت میکند.مثلاً در بیمارستانها خط آبی یا قرمز وجود دارد.میتوانیم ویلچر را کاملاً هوشمند کرده و با کمک ربات تعقیب خط دیگر نیازی به همراه یا بیماربر نیست و این طرح را با دانشآموزانم هم پیاده نمودهام.اینطوری ویلچر مستقیم به بخش آزمایشگاه یا هر بخش بیمارستان که میخواهد میرود.ربات تعقیب خط خیلی کاربردهای زیادی دارد. در مسابقات ملی و بینالمللی این خطوط به چالش کشیده میشوند مثلا خطوط بهصورت سربالایی، سرازیری ،شطرنجی، بریدهبریده هستند که ربات باید از مسیر درست حرکت کند.
کسب اولین رتبه بین المللی در ترکیه
با کسب رتبه اول، اولین جایزه بینالمللی رباتیک را در کشور ترکیه به دست آوردم. سپس در کشور دبی و ایتالیا هم در سال ۲۰۱۶ موفق به کسب مقام نایبقهرمانی شدم. آخرین رقابتهای بینالمللی که شرکت کردم سال ۲۰۱۹ روسیه بود که رتبه برتر را کسب نمودم. در این اواخر هم مسابقات بینالمللی برزیل بود که به دلیل هزینههای بسیار زیاد و سرسامآور آن نتوانستم شرکت کنم.چرا که تمام هزینههای شرکت در مسابقات بینالمللی بر عهده خودمان است.
۲۰۰ رتبه ملی و ۳۰ رتبه بین المللی
کسب ۲۰۰ رتبه برتر در رقابتهای ملی و ۳۰ رتبه بینالمللی با احتساب مقامهای دانشآموزی و دانشجویی کارنامه علمی و تحقیقاتی این بانوی بینالمللی علم رباتیک را پربارتر کرده است.
خانم دکتر حضور در این رقابتها چگونه است؟ کمی مکث میکند فکر میکنم خاطره حضور در رقابتهای مختلف رباتیک را مرور میکند لبخندزنان میگوید “حضور در مسابقات همیشه بهصورت عملی است تا داوران توان عملیاتی رباتها را ارزیابی کنند. حضور در رقابتهای جهانی یک موقعیت، تجربه و امتیاز منحصربهفردی است که میتوانیم با آخرین تجهیزات و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی و همچنین کمبودها و نواقص سختافزاری و نرمافزاری علم رباتیک نیز آشنا شویم.این بانوی نخبه علم رباتیک یک سال عقب ماندن از رقابتهای جهانی را باعث ایجاد شکاف عمیق بین تجهیزات و دستاوردهای علمی ایران با دنیا اعلام کرد.او با اشاره به اینکه گاهی وقتها هم خودشان تمایلی برای حضور در مسابقات بینالمللی ندارد اظهارداشتن: بعضی وقتها سطح مسابقات را در نظر میگیریم ، مثلاً کدام تیمهای قوی در مسابقات هستند. برخی وقتها مثلا یک کشور بسیار قوی که برای ما رقیب است در مسابقات حضور ندارد در این صورت ما نیز تمایلی برای شرکتکردن نداریم.در مسابقات روسیه تجربهای که داشتم آنها از نظر سختافزار در سطح خیلی بالایی به تجهیزات دسترسی دارند.چون تنها هدف ما کسب جایزه نیست. هدف ما تعامل و اطلاع از آخرین پیشرفتهای علم رباتیک است.
پیش به سوی رقابت های بین المللی عمان
در آینده نزدیک به کدام مسابقات می روید؟ در آذرماه امسال مسابقات بینالمللی رباتیک در کشور عمان و شهر مسقط برگزار می شود که ۶ تیم دانش آموزی به سرپرستی بنده به عنوان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران به این مسابقات جهانی اعزام شده و به صورت تخصصی در لیگ های مختلف شرکت می کنیم.باید اشاره کرد تیم دانشجویی خانم دکتر سجودی به طور متناوب در لیگ پرنده که به صورت ملی و بینالمللی برگزار می شود رتبه اول تا سوم را کسب می کند.
دنیای جذاب رباتها
بعد از ربات تعقیب خط کدام ربات برای شما جذاب است؟ دنیای رباتها جذابیت خاص خود را دارند منبعد از ربات تعقیب خط وارد لیگ امداد و نجات شدم، در ادامه لیگ پرنده خیلی جذابتر بود لیگ پرنده را انتخاب کردم.لیگ پرنده کاربرد بسیار زیادی در حوزه پزشکی، نظامی و امنیتی دارد و سالهای زیادی در این فیلد میمانم تا بیشتر یاد بگیرم.
چالش ربات ها در لیگ ها
ربات تمام لیگها را بهعنوان نمونه برای خودم درست کردم. اگر در رقابتهای جهانی ۱۰ لیگ وجود داشته باشد حداقل به ۶ لیگ مسلط هستم.در رقابتهای بینالمللی لیگ خیلی زیاد است که میتوان به لیگ مینیاب، پرنده ، تعقیب خط، لیگ رباتهای صنعتی؛ لیگ خودران و بسیاری دیگر اشاره کرد که رقابتهای ملی و بینالمللی هر کدام از این لیگها جداگانه برگزار میشود.لیگ پرنده جزو لیگهای بسیار پیچیده و سخت است که مأموریت های سخت و اورژانسی را بر عهده دارد.مثلاً بستههای امدادی را به افرادی که در کوهها، درهها مانده یا موقع آتشسوزی جانش درخطر است میبرد. همچنین امکان تصویربرداری و موقعیتیابی رباتها در لیگ پرندهها بسیار اهمیت دارد.در فضای مسابقات یک محیطی را شبیهسازی میکنند. باد شدید میوزد ربات اول باید تعادل خود را حفظ کند. ربات از پنجره وارد میشود و بدون برخورد از راهروهای تعبیه شده عبور میکند، رنگها را تشخیص داده و پشت سر یک الگو تصویر و موقعیت مصدوم را شناسایی میکند. از چهره مصدوم عکس ارسال کرده و موقعیت مصدوم را اعلام میکند.در رقابتهای بینالمللی لیگ پرنده ما همیشه جزو سه رتبه برتر هستیم چرا که بیش از ۸۰ درصد آیتمهای داوری( تشخیص چهره، موقعیت و مسیریابی و رساندن بستههای امدادی) را انجام میدهیم.
ربات پرنده کجا کاربرد دارد
از این رباتها نیروی انتظامی در بسیاری از مأموریت های خود از جمله در تشخیص و خواندن پلاکها می تواند استفاده کند.رباتهای مینیابکارکرد رباتهای مینیاب هم برای پاکسازی زمینهای زمین است.در کشور ما همچنان مناطقی وجود دارند که با عنوان منطقه ورودممنوع شناخته میشوند چون دارای مینهای خنثی نشده هستند که در صورت انفجار حوادث ناخوشایندی دارد.در رقابتهای بینالمللی رباتهای مین یاب فلزهایی در زمین دفن میشوند، ربات از مسیر صعبالعبور حرکت کرده و باید آن فلز بهاصطلاح مین را پیدا کرده و موقعیت آن را اعلام کند و ضمناً نباید مین منفجر شود. چرا که سالم برداشتن مین از زمین امتیاز دارد.
هوشمند میشویم
یکی دیگر از انواع رباتها، ربات خودران است که این دسته از رباتها را به لوازمخانگی تعمیم میدهند.مثلاً جاروبرقی کاملاً هوشمند خانه را تمیز میکند، بعد به سرجای خودش میرود.با شنیدن کار جاروبرقی خندهام میگیرد پس خانم دکتر با این حساب آدمها کاملاً ازکارافتاده میشوند؟اتفاقاً آدمها کاملاً تخصصی کار میکنند، این رباتها که قرار است به این شکل در زندگی انسان نقش داشته باشند به تعمیرات و ارتقای نیاز دارند. قرار است انسانهای متخصص زیادی تربیت شوند در این صورت تلفات انسانی خیلی کمتر شده و بهره وری افزایش مییابد.حتماً نام اینترنت اشیا را شنیدهاید، اینترنت اشیا هر چیزی را هوشمندسازی میکند. مثلاً از یک در انتظار داریم دستورات ما را انجام دهد.در خانههای کاملاً هوشمند آبیاری گلدانها انجام میشود، سر وقتش پردههای خانه کشیده شده و غذا حاضر میشود، در حمام دمای آب نسبت به دمای بدن انسان کاملاً هوشمند تنظیم میشود.باید نسلی تربیت کنیم که آمادگی مواجهشدن با چنین زندگی را داشته باشند.
از حضور در سکوهای جهانی تا رد پیشنهاد روسیه
یکی از سؤالات ثابتی که از نخبگان علمی میپرسم این است که آیا برای اقامت و کار در کشورهای دیگر دعوتنامه ای برایتان ارسال شده است؟در سال ۱۳۹۶ من بر روی یک طرحی تحقیق میکردم طی تحقیقاتی که داشتم متوجه شدم موضوع طرح مرا در آلمان نیز کار میکنند برای راهنمایی گرفتن از آنان یک ایمیل به شرکت آلمانی ارسال کردم. آنها بعد از دریافت ایمیل خیلی از حضور من در آلمان استقبال کرده و درخواست نمودند بهعنوان کارمند در دانشگاه آلمان مستقر و مشغول به کار شوم ولی من نپذیرفتم.در سال ۲۰۱۹ به مسابقات بینالمللی روسیه اعزام میشدیم از روسیه درخواست کردند از ایران تیم نیاورید و سرپرستی تیم روسیه را عهدهدار شوید.این بار هم من قبول نکرده و گفتم من خودم تیم رباتیک دارم و به اسم کشور خودم در این رقابتها شرکت می کنم.
از ایران نمی روم
اول و آخر هدف من از ایران رفتن نیست. اتفاقاً من در ایران ریشهدارتر میشوم.من وارد تربیت نیروی متخصص در آموزشوپرورش و در مقطع ابتدایی شدم تا کارهای ماندگار انجام دهم.دیدگاه علمی من این است که باید مسیر پیشرفت علوم نوین به آموزشوپرورش باز شود.اگر دانشآموزان ما وارد حوزه آموزش علوم نوین نشوند از استانداردهای جهانی خیلی عقب میمانیم.این عقب ماندن چند سال یا یک دهه نیست بلکه شکافی که ایجاد میشود قابلجبران نیست. به همین دلیل من در زمینه آموزش وارد حوزه آموزشوپرورش شدم درحالیکه حوزه تخصصی من دانشجویی است.دانشآموزان میتوانند در این علوم نوین جهش بسیار بالایی داشته باشند.علم رباتیک یکی از علاقهمندیهای آنان است و خیلی تخصصیتر میتوانند آن را ادامه دهند.اگر بتوانم در سرنوشت خوب یک دانشآموز یا دانشجو نقش مفیدی داشته باشم موفقیت و خوشحالی با من است.وقتی خانوادهها میبینند فرزندشان با علوم نوین با اشتیاق و علاقه آشنا میشوند خیلی برای من امید و انگیزه میدهند در مسیری که انتخاب کردهام.گاهی اوقات در مسیر رشد و پیشرفت اتفاقاتی میافتد که فکر میکنم به ته خط رسیدم.ولی وقتی به علمآموزانم و شوروشوق آنها به یادگرفتن علم رباتیک فکر میکنم همه آن اتفاقات تلخ را فراموش میکنم.تمام علاقه من این است که در خدمت کشور خودم باشم و این خدمت را به فرزندان این آبوخاک یاد بدهم و با هم کشورمان را بسازیم.
البته تا یادم نرفته اشاره کنم برای تحصیل و تحقیقات پسادکترا و حضور در میدانهای بینالمللی مجبور هستم حداقل دو سال در اولین فرصت بروم و برگردم البته در این دو سال هم هیچوقت ارتباطم را با دانشآموز و دانشجویانم قطع نمیکنم.حضور در میدانهای جهانی و آشنایی با تجهیزات و پیشرفتهای علوم نوین به پیشرفت کشورمان منجر میشود. تمام دغدغه من این است که علوم نوین مثل رباتیک نیاز روز کشور است.
تعبیر واقعی رویاها
بانوی نخبه تبریزی از تعبیر رؤیاهایش حرف میزند و میگوید: وقتی دبیرستان درس میخواندم تبلیغات آموزشگاههای کنکور را میدیدم و میگفتم این اساتیدی که آموزشگاه باز کردهاند چقدر آدمهای بزرگی هستند آیا من هم میتوانم یک روزی آموزشگاه باز کنم. یکی از رویاهای من تحصیل در دانشگاه قزوین بود و هر بار که از شهر قزوین عبور میکردم با خود میگفتم آیا روزی میرسد که من نیز بتوانم در این دانشگاه درس بخوانم. ازآنجاییکه دانشگاه آزاد قزوین از نظر علم کامیپوتر و رباتیک دانشگاه طراز اول کشور است؛ همیشه دلم میخواست یکی از دانشجویان ممتاز این دانشگاه باشم که هستم.وقتی در مسابقات بینالمللی به روی سکو رفته و رتبه اول و سپس در مسابقات بعدی نایبقهرمانی را کسب کردم یکلحظه احساس کردم همه اینها رویا هستند.نه رویا نبود همین این رتبهها و مقامها در دستم بودند.رویاهای من تعبیر شده بودند هم آموزشگاه بازکرده بودم و هم مدرسه و در مسابقات بینالمللی رتبه اول و دوم شده بودم. این موفقیتها باعث شد به رقابتهای اروپایی جدیتر فکر کنم، سطح علمی خود را بیشتر افزایش داده و رفتهرفته جلو بروم. دیدم بهراحتی به هر چیزی که میخواهم دست پیدا میکنم. در این دنیا هیچ چیز دستنیافتنی نیست.وقتی جسم بی جان تمام دستورات را اجرا میکند همان چیزی است که فکر میکردیم دستنیافتنی است.تلاش مستمر، پشتکار و ناامید نشدن رمز موفقیت من است.بارهاوبارها زمین خوردم ولی بلند شدم. بارهاوبارها طلوع خورشید را دیدم در حالی که تمام شب تا صبح بیدار بوده و کار میکردم.
اگر باحجاب نباشم رتبه بهتری میگیرم؟
خانم دکتر شما که در صحنههای بینالمللی بهعنوان یک بانوی ایرانی باحجاب حضور دارید آیا این حجاب محدودیتی برای شما ایجاد نمیکند مثلاً برای شما دستوپا گیر باشد؟ متعجبانه میگوید مگر حجاب نداشتن کار و رقابت ما را آسانتر یا سختتر میکند؟! مگر حجاب نداشتن در کسب رتبه من تأثیر دارد.؟! من با همین پوششی که در ایران دارم در تمام صحنههای جهانی حاضر میشوم.آیا من حجاب نداشته باشم رتبه بدتر یا بهتری کسب میکنم. در محیطهای شبیهسازی شده خیلی وقتها من پشت سر ربات میدوم، مینشینم و بلند میشوم مشکل و محدودیتی برای من ایجاد نمیکنداین موضوعات یک باور و اعتقاد قلبی است که من قلباً به آن اعتقاد و باور دارم.موضوعی که برای من اهمیت دارد نتیجه زحمت و تلاش فکری و ذهنی من است.اتفاقاً من در رقابتهای ملی یا بینالمللی با نگاه محدودکننده ای باحجاب مواجه نشدم.
پردازندههای نوری جدیدترین طرح تحقیقی
جدیدترین طرح تحقیقی که روی آن متمرکز هستید چه طرحی است؟ جدیدترین موضوعی که من روی آن پژوهش میکنم پردازندههای نوری است. نسل کامپیوترهای فعلی نسل دیجیتال هستند که با کدهای صفر و یک کار میکنند.پردازندههای نوری نسل جدیدی از پردازندهها هستند که قرار است در آینده جایگزین نسل قبلی شوند. در حال حاضر نمونههای از پردازندههای نوری کار شده است ولی بهصورت رسمی رونمایی نشده است.در حال حاضر پردازندههای نوری را طراحی کردهام و چند مورد مقاله از آن چاپ شده است و امیدوارم بهزودی واحد محاسبه و منطق ALU تمام نوری چندلایه را طراحی و اجرای کنم تا تمام محاسبات عملیاتی را انجام دهد.هم اکنون پردازنده تمام جمعکننده و نیم جمعکننده را پیادهسازی و اجرای کردهام و در فاصله سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ مقالات بینالمللی در این زمینه چاپ کردم.
سرپرست مدرسین و تیمهای رباتیک مسابقات ملی دانشگاه صنعتی شریف و تهران
این بانوی نخبه تبریزی در حال حاضر عضو کمیسیون مسابقات ملی لکوکاپ و سرپرست مدرسین و تیمهای رباتیک مسابقات کشوری کاپهای شریف دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران با همکاری گروههای دانشبنیان در تهران است.
داوری مقالات بین المللی
یکی دیگر از فعالیت علمی خانم دکتر سجودی داوری مسابقات ملی و پژوهشهای بینالمللی است که در این زمینه میگوید: بیش از ۱۰ مسابقه ملی رباتیک در لیگهای اعلام شده و بیش از ۱۰۰ عنوان مقاله، طرح و ایده پژوهشی برای اجلاس ، ژورنال و نشستهای علمی و پژوهشی ملی و بینالمللی را داوری کردم.حسنختام این دیدار دوستانه کاری ثبت عکسی بود به یادگار از خانم دکتر با رباتی که قرار است خاطره رتبه برتر دیگری برایش رقم بزند.
ثبت دیدگاه