به گزارش آوای تبریز، مهدی زارع نوشت: دریاچه ارومیه شمال غرب ایران، تقریباً در پائیز ۱۴۰۲ خشک شده است. بزرگترین دریاچه خاورمیانه و یکی از بزرگترین دریاچه های فوق شور روی زمین در بزرگترین وسعت خود، دریاچه ارومیه در بیشتر قسمت های آن قرار دارد. به یک نمکزار خشک و وسیع تبدیل شده است.
آخرین تصاویر ماهواره ای مربوط به ۷ سپتامبر ۲۰۲۳، شانزده شهریور ۱۴۰۲ از طریق ناسا بر پایه ماهواره لندست -۹ لندست -۹ از بستر خشک شده دریاچه منتشر شده است. تصویر بر خلاف تصویر سه سال قبل مربوط به ۶ سپتامبر ۲۰۲۰ ، ۱۵ شهریور ۱۳۹۹ بر پایه ماهواره ۲۰۲۰ است که آب بیشتر حوضه را پر کرده بود و رسوبات نمک فقط در اطراف محیط دریاچه قابل مشاهده بود. دوباره پر کردن به دنبال دوره ای از بارش بالاتر از حد متوسط بود که موجی از آب شیرین را به حوضه فرستاد و ردپای آبی آن را گسترش داد. شرایط خشک‌تر از آن زمان به بعد، و نرسیدن تغذیه کافی موجب شد تا دریاچه تابستان امسال کاملا خشک شد و سطح آب به کلی پایین رود .
روند بلندمدت ارومیه به سمت خشک شدن بوده است. در سال ۱۳۷۴ دریاچه ارومیه به مرز پرآبی رسید . سپس در دو دهه بعد، سطح دریاچه بیش از ۷ متر کاهش یافت و تقریباً ۹۰ درصد از مساحت خود را از دست داد. خشکسالی های پی در پی، مصرف آب کشاورزی و سدسازی بر رویرودخانه های تغذیه کننده دریاچه در کاهش نقش داشته است. کوچک شدن دریاچه ارومیه پیامدهایی برای سلامت اکولوژیکی و انسان دارد. این دریاچه، جزایر آن و تالاب های اطراف آن زیستگاه ارزشمندی است و به عنوان ذخیره گاه زیست کره یونسکو ، سایت رامسر و پارک ملی شناخته شده است . این منطقه محل پرورش پرندگان آبی مانند فلامینگو، پلیکان سفید و اردک سرسفید و همچنین توقفگاهی برای گونه های مهاجر است. با این حال، با سطح پایین دریاچه، آب باقیمانده شورتر می شود و برای جمعیت میگوهای آب نمک و سایر منابع غذایی برای حیوانات بزرگتر کمبود دارد. وچک شدن دریاچه همچنین احتمال گرد و غبار از بستر دریاچه در معرض وزش باد و کیفیت هوا را افزایش می دهد. مطالعات اخیر سطح پایین آب دریاچه ارومیه را با اثرات بهداشتی تنفسی در میان جمعیت محلی مرتبط دانسته است.
اثر تغییر اقلیم، مصرف آب و سدها بر تراز آب دریاچه ارومیه موضوع بحث است. دریاچه طی یک برنامه بازسازی ۱۰ ساله که در سال۱۳۹۲ و توسط دولت روحانی آغاز شد، شاهد بهبودی نسبی بود.
باید تمام سدسازی‌های جدید و فعالیت‌های کشاورزی که در دهه‌های اخیر توسعه یافته متوقف شود. دریاچه هیچ خروجی به دریا ندارد و اندازه قبلی آن نیز نتیجه حجم آبی بوده که به داخل آن جریان می‌یافته است، دریاچه زمانی ۵۰۰۰ کیلومتر مربع را پوشش می‌داد. از نیمه دهه هفتاد، به دلیل ترکیبی از توسعه وسیع کشاورزی، سدسازی گسترده بر روی سرشاخه‌های دریاچه، حفر چاه‌های متعدد و برداشت مداوم از آنها، افزایش دما، کاهش بارندگی و… سطح آب کاهش یافته تا به امروز که حدود ۹۹ درصد از حجم سابق آب دریاچه خشک شده است.
این خشکی زیستگاه میگو، فلامینگو، آهو و گوسفند وحشی را تهدید کرده و باعث توفان نمک شده که شهرها و مزارع مجاور را آلوده می کند. این گودال یک سامانه زهکشی بزرگ بزرگ به مساحت حدود (۵۲ هزار کیلومتر مربع) است. رودخانه‌های اصلی که به دریاچه می ریزند تلخه‌ر‌رود (آجی چای ) در شمال شرقی که برف‌های ذوب شده از توده‌های سبلان و سهند را جمع‌آوری می‌کند و رودخانه‌های دوقلوی زرینه رود و و سیمینه رود در جنوب هستند. دریاچه ارومیه یک منطقه حفاظت شده ثبت شده بین‌المللی به عنوان ذخیره گاه زیست کره یونسکو و سایت رامسر است و در ایران به عنوان پارک ملی دریاچه ارومیه شناخته می‌شود. به دلیل شوری زیاد، این دریاچه دیگر هیچ گونه ماهی را نگهداری نمی‌کند. با این وجود، دریاچه ارومیه زیستگاه طبیعی مهم «آرتمیا» محسوب می‌شده است که منبع غذایی پرندگان مهاجری مانند فلامینگوها است.
ثبت دیدگاه