به گزارش آوای تبریز، سفر رئیس‌جمهور به جمهوری آذربایجان، سرفصل بسیار مهمی در شکستن یخ روابط تهران ـ باکو است و در عین حال آمدوشدهایی نظیر سفر وزیر دفاع عربستان سعودی به ایران علائم مثبتی است که می‌تواند ایران را از انزوای منطقه‌ای خارج ساخته و بخشی از بیگ‌مارکت خاورمیانه به اقتصاد ایران اختصاص یابد.
صعود از دیوار سفارت سعودی‌ها و حمله به سفارت ترک‌های آذربایجان و حتی تجمع در برابر سفارت ترکیه و توهین به عرب‌های همسایه، اگرچه شاید وجوه ایدئولوژیک نیز داشته باشد اما علت‌العلل چنین رفتارهایی ریشه در تفکرات ضدایرانی ایران‌شهری‌ها دارد و خروجی آن انزوای ایران در بین همسایگان ترک و عرب است.
ایران و آذربایجان صرفا دو همسایه معمولی نیستند و چنان در حوزه‌های فرهنگی، تاریخی، دینی و زبانی در هم آمیخته‌اند که هرگونه تنش، باعث بروز بسیاری از مشکلات در دو سوی آراز خواهد شد. صریح و ساده باید گفت که نادیده گرفتن، بایکوت و احیانا سرکوب علقه‌های فرهنگی دو سوی آراز نه‌تنها باعث نفرت‌زایی بین ترک‌های منطقه نخواهد شد بلکه بیشتر باعث واگرایی نیز خواهد شد. دقیقا در حالت عکس توسعه مراودات سیاسی، باعث می‌شود که صلح، امنیت و آرامش تامین شود.
یکی از نکات جالب سفر پزشکیان به آذربایجان سفر با هئیتی ۱۲۰ نفره متشکل از چهار استاندار، تعدادی از نمایندگان مجلس و بازرگانان ایران است که نشان از جدیت کار و رفع مشکلات قبلی دو کشور خواهد بود.
طی سال‌ها همسایگی هیچ‌گاه روابط تهران ـ باکو تا به این اندازه سرد و خشونت‌بار نبوده و البته این سردی روابط ناشی از القای یک گزاره بلاوجه یعنی ایجاد پایگاه نظامی اسرائیل در آذربایجان بوده است. در پاسخ به این تنش‌ها، دفتر رهبر انقلاب در باکو بسته شد و بعد از جنگ دوم قره‌باغ و توافق برای احداث دالان زنگه‌زور، تلاش‌هایی صورت گرفت تا بازگشایی این مسیر میسر نشود در حالی‌که ایرادات برخی از صاحب‌نظران در این خصوص نیز دارای گزاره‌های نادرست بود. در نهایت حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران در ۲۷ ژانویه ۲۰۲۳، روابط دو کشور را به نقطه بحرانی رساند. آذربایجان، این حمله که در آن رئیس بخش امنیتی سفارت جان باخت و دو نفر از کارکنان زخمی شدند را «تروریستی» نامید و سفارت خود را تخلیه کرد.
به‌واسطه سردی این روابط، عملا مراودات تجاری و اقتصادی طرفین آراز به حداقل ممکن رسیده است و یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های استان آذربایجان‌شرقی که توریسم سلامت بود عملا به محاق رفت. مرز منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس عملا بسته شده و این آسیب بسیار بزرگی به نقش منطقه آزاد در توسعه استان‌های آذربایجان‌شرقی و اردبیل وارد آورده است.
با نگاه به پالس‌های مثبت روسای جمهور ایران و آذربایجان انتظار می‌رود بخش زیادی از این مشکلات و سردی روابط از بین برود و ارتباطات زمینی و هوایی بین دو کشور دوباره از سر گرفته شود که این می‌تواند به تامین بخشی از سرمایه‌گذاری‌ها در استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و اردبیل کمک کند.
ثبت دیدگاه