به گزارش آوای تبریز، عشایر کشور با تولید سالانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تن گوشت قرمز و ۲ میلیون تن شیر و محصولات لبنی و تولید فرش، گلیم، جاجیم و نمد و اشتغالزایی حدود ۵۰۰ هزار نفری، نقش مهمی در اقتصاد کشور به ویژه امنیت غذایی دارند و به رغم مشکلات فراوان و عدم تمایل جوانان و نسل جدید به زندگی عشایری، چرخ تولید در بین عشایر هیچ گاه از حرکت نایستاده و تولید و اشتغال همچنان در ییلاقات و قشلاقات ادامه دارد.
آذربایجان شرقی یکی از استان هایی است که جمعیت عشایری آن قابل توجه است و هر سال علاوه بر عشایر بومی استان، مهمانانی نیز از دیگر استان های همجوار برای چرای دام وارد این استان می شوند و همانند عشایر دیگر نقاط کشور، نقش بسزایی در تولید و اشتغال دارند.
به گفته مدیرکل امور عشایر آذربایجان شرقی جمعیت عشایر استان در قشلاق ۳۲ هزار و ۴۵۵ نفر در قالب هشت هزار و ۴۰ خانوار و در ییلاق ۵۵ هزار و ۲۹۷ نفر در قالب ۱۴ هزار و ۲۱۲ خانوار است و حدود یک درصد تا ۱.۴ درصد جمعیت کل استان را شامل می شود.
عشایر آذربایجان شرقی به رغم اینکه کمتر از ۲ درصد جمعیت استان را تشکیل می دهند اما تولیدات گوشت قرمز، شیر و پشم عشایر استان به طور میانگین بالای ۲۰ درصد است و در واقع ۲۰ درصد از نیاز استان به این محصولات از سوی عشایری تامین می شود در حالی که تنها ۱.۵ درصد جمعیت استان را تشکیل می دهند.
۲۳درصد گوشت قرمز دام سبک استان را عشایر تولید می کنند
مدیرکل امور عشایر آذربایجان شرقی در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه عشایر نقش مهمی در تولید و امنیت غذایی استان ایفا می کنند، اظهار کرد: ۲۳ درصد گوشت قرمز دام سبک استان معادل ۵.۱۳ تن از سوی عشایر تولید می شود که در مقایسه با درصد جمعیتی، رقم بالایی است.
علی سبزیچی گفت: ۳۴۰ قشلاق و ۷۰۰ نقطه عشایری در استان داریم و سه تا پنج درصد جمعیت کوچنده کشور در آذربایجان شرقی ساکن اند، در زمان ییلاق نیز ۲۳ هزار نفر از عشایر استان های آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان مهمان استان هستند.
وی ادامه داد: عشایر استان در قشلاق ۸۰۰ هزار راس دام سبک و در ییلاق یک میلیون و ۲۰۰ هزار راس دام سبک نگهداری می کنند و سالانه ۲۸۰ هزار راس دام سبک را عرضه بازار مصرف می کنند که نقش مهمی در تنظیم بازار گوشت قرمز در استان دارد.
سبزیچی با بیان اینکه یک میلیون هکتار از مراتع استان و ۴۴ هکتار از اراضی آبی و دیمی در اختیار عشایر قرار دارد، گفت: تولید سالانه ۱۶ هزار مترمربع ورنی، ۵.۱۳ تن گوشت، ۳۴.۱ تن شیر و ۱.۴ تن پشم از جمله تولیدات عشایر استان است و این بیانگر سهم ۲۰ تا ۲۳ درصدی عشایر در تولیدات استان است.
خشکسالی و پایین آمدن کیفیت مراتع ۲ چالش عمده پیش روی عشایر
مدیر کل امور عشایر استان به مشکلات و چالش های پیش روی عشایر استان اشاره و اظهار کرد: عشایر سختی های زیادی را تحمل می کنند تا هم زندگی خود را بچرخانند هم بخشی از نیاز غذایی جامعه را تامین کنند، در این مسیر دو چالش مهم خشکسالی و پایین آمدن کیفیت مراتع استان، عشایر استان و کشور را درگیر کرده که به کاهش تولید و مشکلات بعدی معیشتی منجر می شود.
سبزیچی ادامه داد: وجود معارض، یکی دیگر از مشکلات عشایر است که در موقع کوچ از قشلاق به ییلاق با آن مواجه می شوند، دیرتر کوچ کنند با معارض به مشکل می خورند زودتر کوچ کنند با منابع طبیعی درگیر می شوند و همه اینها بخشی از مشکلات عشایر است.
وی افزود: به دنبال تامین معیشت عشایر از طریق جایگزین کردن چندمعیشتی و یا کمک معیشتی از جمله گردشگری، بومگردی و سایر شغل ها در کنار حفظ شغل های فعلی هستیم و در همین راستا در نمایشگاه گردشگری که مهرماه برگزار خواهد شد حضور پررنگ تری خواهیم داشت.
سبزیچی گفت: همچنین تفاهم نامه ای با دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز امضا شده تا تولیدات لبنی عشایر استان از جمله پنیر قره داغ را برندسازی کنیم که می تواند به افزایش تولید و فروش این محصول و در نتیجه بهبود معیشت عشایر کمک کند.
وی همچنین از برگزاری شورای عشایر استان پس از ۲ سال تعطیلی خبر داد و گفت: در این شورا مشکلات عشایر در زمینه های مختلف مطرح می شود و با توجه به اینکه مصوبات شورا، لازم الاجرا هستند لذا، امید می رود که این مشکلات با تصویب در شورای عشایر، در مسیر حل و رفع قرار گیرند.
پوشش خدمات بهداشتی عشایر ۱۰۰درصد است
سبزیچی از پوشش ۱۰۰ درصدی خدمات بهداشتی برای عشایر استان خبر داد و گفت: عشایر با توجه به اینکه در فصل ییلاق کوچ می کنند و یکجا نشین نیستند از این جهت در نزدیک ترین خانه بهداشت در روستاهای نزدیک از خدمات بهداشتی برخوردار می شوند.
وی ادامه داد: طبق مصوبه ای که در این زمینه وجود دارد حداکثر فاصله عشایر از خانه های بهداشت باید ۶ کیلومتر یا ۱۵ دقیقه باشد ضمن اینکه سعی بر این شده تا از بهورزهای آشنا به محیط زندگی عشایر و خود عشایر در این خانه های بهداشت استفاده شود.
۹۰۰میلیارد ریال برای آب و راه عشایر آذربایجان شرقی هزینه می شود
مدیر کل امور عشایر آذربایجان شرقی با اشاره به مشکلات راه و آب عشایر استان و تلاش برای کاهش این مشکلات گفت: امسال برای تامین آب و بهسازی راه دسترسی عشایر، ۹۰۰ میلیارد ریال هزینه می شود.
سبزیچی گفت: این اعتبار تا پایان شهریور ماه سالجاری و برای بهسازی راه دسترسی و همچنین تامین آب شرب سالم آنها در مناطق عشایری استان صرف خواهد شد.
تأکید استاندار آذربایجان شرقی بر اولویت‌بخشی مسائل زیربنایی، بهداشتی و معیشتی جامعه عشایری استان
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به رویکرد دولت چهاردهم به‌عنوان «دولت بی‌صدایان»، بر لزوم اولویت‌بخشی به رفع مسائل زیربنایی، بهداشتی و معیشتی جامعه عشایری استان تأکید کرد.
بهرام سرمست اظهار کرد: جامعه عشایری با وجود مطالبه‌گری اندک، مشارکت مؤثری در امنیت غذایی کشور دارد و این ایثار بی‌صدا، شایسته توجهی مضاعف از سوی تمامی دستگاه‌های اجرایی است.
وی با اشاره به شرایط دشوار زیست عشایری در شهرستان‌های کلیبر، میانه، اهر، هوراند و چاراویماق، خواستار تأمین امکانات بهداشتی و درمانی در این مناطق شد و افزود: دانشگاه علوم پزشکی، جمعیت هلال احمر و سایر نهادهای امدادی باید با نگاه ویژه به این مناطق ورود کنند.
استاندار آذربایجان شرقی همچنین ضعف پوشش ارتباطی در مناطق عشایری را یکی از چالش‌های جدی دانست و گفت: در نشست اخیر با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، این موضوع به‌طور مستقیم مطرح شد و انتظار می‌رود با پیگیری‌های لازم، اقدامات مؤثر اجرایی در این زمینه صورت گیرد.
سرمست با تأکید بر مسئولیت دستگاه‌های اجرایی در اختصاص بخشی از اعتبارات خود به جامعه عشایری، یادآوری کرد: در حوزه آموزش، وضعیت نامناسب فضاهای آموزشی، از جمله مدارس سنگی و کانکسی، به هیچ وجه پذیرفتنی نیست و باید نهضت مدرسه‌سازی در این مناطق با جدیت دنبال شود.
وی همچنین با اشاره به اجرای موفق طرح پایلوت خانه‌های بهداشت سیار در سال‌های گذشته توسط دکتر پزشکیان در آذربایجان شرقی، بر لزوم بهره‌گیری مجدد از این تجربه در مناطق عشایری تأکید و اضافه کرد: نادیده گرفتن چنین ظرفیت ارزشمندی پذیرفتنی نیست و باید با همکاری وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی احیا شود و توسعه یابد.
وی همچنین خواستار پیگیری جدی برای تجهیز خانوارهای عشایری به پنل‌های خورشیدی با هماهنگی وزارت نیرو، رفع مشکلات آب شرب، بهره‌مندی روستاهای عشایری از منابع سد قیزقلعه‌سی، تأمین سهمیه سوخت، و فراهم‌سازی فضاهای مناسب شهری برای عرضه مستقیم محصولات عشایری و صنایع‌دستی شد و تأکید کرد: اگر تولیدات عشایر به‌موقع به بازار نرسد، زنجیره معیشت آنان آسیب خواهد دید و سبک زندگی عشایری با چالش جدی مواجه می‌شود.
ثبت دیدگاه