آذربایجان شرقی مقصد گردشگری تابستانی

امسال، رکورد گرم ترین روز کره زمین شکسته شد و حتی برخی شهرهای کشور از جمله اهواز، طبس، امیدیه و زابل رتبه‌های نخست گرمترین نقاط دنیا شدند، از این رو سفری چند روزه به شهرهایی با آب و هوای ملایم تر شاید بتواند هموطنانمان را اندکی از تنش‌های روزانه و هوای داغ تابستانی رها سازد.

وقتی به فهرست مقاصد سفر با آب و هوای معتدل نگاه کنیم، بی شک آذربایجان شرقی با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی می‌تواند در رده‌های نخست قرار بگیرد. فارغ از آب و هوایی که این استان دارد، تاریخ و فرهنگی که در آجر به آجر آن نهفته و در اماکن تاریخی و گردشگری آن رسوخ یافته است، سفری به یاد ماندنی را برای میهمانان به ارمغان می‌آورد.

هدفگذاری استان برای رشد ۲۵ درصدی در جذب گردشگر داخلی و خارجی

معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی آذربایجان‌شرقی از هدف گذاری استان برای رشد ۲۵ درصدی در جذب گردشگر داخلی و خارجی در سالجاری خبر می‌دهد.

علیرضا بایرام زاده، بازاریابی با کمک تبلیغات رسانه‌ای را جزو زیرساخت های اصلی برای رشد صنعت گردشگری استان قلمداد کرده و می‌گوید: استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای با مشارکت و محوریت بخش‌های خصوصی و برگزاری رویدادهایی نظیر جشنواره‌های بین‌المللی در عصر حاضر بسیار مهم بوده و در این راستا تعداد ۸۰ عنوان جشنواره داخلی گردشگرمحور در سال جاری برگزار می‌شود.

وی، کشورهای هدف جذب گردشگر به آذربایجان‌شرقی را جمهوری آذربایجان، جمهوری ارمنستان، روسیه، ترکیه، چین، عراق و برخی کشورهای اروپایی‌ اعلام کرده و می‌افزاید: هیچ محدودیتی در معرفی استان برای جذب گردشگر از کشورهای خارجی نداریم.

وی، تامین زیرساخت‌های رفاهی چون مسیر تردد، جاده‌ها، فرودگاه‌ها را عنصری مهم در جذب گردشگر عنوان کرده و اظهار می‌کند: تبریز، مرکز گردشگری و مراودات اقتصادی و تجاری شمال غرب با کشورهای اروپایی، قفقاز و شمال عراق و ترکیه به شمار می‌رود و باید فرودگاه آن به تناسب همین موضوع توسعه یابد از سویی وضعیت جاده‌های ارتباطی آذربایجان شرقی برای توسعه صنعت گردشگری، مطلوب نبوده و لازم است موردتوجه قرار گیرد.

وجود هزار تپه و محوطه تاریخی در آذربایجان شرقی

معاون میراث فرهنگی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی نیز از وجود هزار تپه و محوطه تاریخی دارای ارزش پژوهشی در این استان خبر داده و بر معرفی و شناساندن هرچه بیشتر این جاذبه‌های گردشگری به مردم بومی و محلی و گردشگران تاکید می‌کند.

وحید نواداد، تپه الله قلی شهرستان ملکان، محوطه دوبرادران کهن شهر مراغه، تپه اوجان در ملکان، منطقه باستانی کاغذکنان مراغه، محوطه روستای حیله ور اسکو، صخره‌های سیلدیریم در بخش زنوز شهرستان مرند، تپه های آجرخانه نقدوز، تپه آذغان، تپه اجاقلار، تپه توپچی باغی، تپه رواسجان، تپه روستای دوغان در شهرستان اهر، تپه های بایقوت، جمشید، چمن و حاج فتح‌الله در ملکان، تیکان تپه در عجب شیر، ایده لیق در کلیبر، تپه های آغبلاغ، اورتا یولی، مهترلو و قلعه داغی در ورزقان را از جمله صدها تپه تاریخی دارای ارزش باستانی آذربایجان شرقی برمی‌شمارد.

وی ادامه می‌دهد: حدود ۴۰ موزه در موضوعات و بخش‌های مختلف در آذربایجان شرقی وجود دارد که نشانه از غنای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و تاریخی این خطه محسوب می‌شود.

وی خاطرنشان می‌کند: سال های گذشته استقبال بخش خصوصی برای ایجاد و راه اندازی موزه های تخصصی در استان و تبریز افزایش یافته است و تعدادی پروژه زیرساختی گردشگری از جمله ساخت هتل و اماکن رفاهی در استان نیز در دستورکار قرار دارد و پیش بینی می‌شود تا پایان سال به اتمام برسد.

این استان بیش از چهار هزار اثر تاریخی دارد که ۲ هزار اثر به ثبت ملی رسیده و ۲ اثر نیز در یونسکو ثبت شده است.

معرفی اماکن تاریخی و گردشگری این استان مملو از جاذبه در قالب یک گزارش نمی‌گنجد اما در ادامه به صورت خلاصه برخی از اماکنی که ارزش بازدید برای میهمانان و حتی خود شهروندان در روزهای تعطیل و اوقات فراغت دارد را معرفی می‌کنیم.

جاذبه‌های طبیعی آذربایجان شرقی

از جنگل‌های ارسباران تا روستای جهانی کندوان

جنگل‌های ارسباران، ۱۶۴ هزار هکتار وسعت در شمال شرقی آذربایجان شرقی واقع شده و با درختان هیرکانی، تداعی کننده جنگل‌های شمال است. این جنگل‌های سرسبز از شهرستان اهر تا رود ارس گسترش یافته و جنگل‎ها به واسطه منابع غنی زیست محیطی و طبیعی، به عنوان یکی از ذخیره ‎گاه‎های زیست ‎کره ایران در سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) به ثبت رسیده است.

این جاذبه طبیعی، مملو از گونه‌های جانوری بوده و به عنوان پارک ملی و منطقه حفاظت شده در کشور شناخته می‌شود که تاکنون حدود ۲۲۰ گونه پرنده، ۴۸ گونه پستاندار، ۳۸ گونه خزنده، ۲۲ گونه ماهی و پنج گونه دوزیست به خصوص گراز، بز، خرس قهوه‌ای، پلنگ، سیاه‌گوش، مرغ قفقازی سیاه، قرقاول، کبک، دراج و مارال در این جنگل‌های بکر شناسایی شده‌اند.

پوشش جنگلی این منطقه نیز شامل انواع گیاهان و درختان تنومند و پهن‌برگ از جمله بلوط، انار، گلابی وحشی، سماق، سیب وحشی، بوته‌های تمشک وحشی، زغال‌اخته و سماق بوده و میوه مخصوص و ترش مزه این منطقه جنگلی نیز قره قروت(قره قات) است.

روستای تاریخی و زیبای کندوان در فاصله ۶۲ کیلومتری تبریز مرکز آذربایجان شرقی واقع شده و به خاطر بافت خاص کله قندی خانه‌های این روستا در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

خانه‌های این روستا در داخل صخره‌های کله قندی و کندویی شکل به دست مردم بومی ساخته شده و قدمت آن‌ها به هفت هزار سال می‌رسد و تفاوت اساسی آن با روستاهای کاپادوکیه در کشور ترکیه و داکوتا در آمریکا که از نظر معماری شبیه به همدیگر هستند، جاری بودن زندگی مردم در کندوان است.

روستای کندوان در پانزدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۶ به شماره ۱۸۵۷ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در ۲۷ مهرماه ۱۴۰۲ نیز در مجمع سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) به عنوان نخستین روستای گردشگری ایران در جهان ثبت جهانی شد.

کوه‌های آلاداغلار

کوه های آلاداغ لار یا کوه های رنگی در ۲۵ کیلومتری تبریز واقع شده است و می‌توان یکی از مهمترین آثار طبیعی بسیار زیبا حتی در کشور دانست که تپه‌های و قله‌های آن به دلیل رسوبات و مواد معدنی متفاوت در خاک به صورت رنگی درآمده‌اند.

این نوع کوه‌های رنگی تنها در چند نقطه دنیا مانند ژئوپارک ژانکی در چین و کوه‌های آسانگیت در پرو وجود دارند که در کشور ما با مساحت ۷۰ کیلومتر مربع در دو ‌منطقه جداگانه یکی در مسیر ماهنشان استان زنجان و میانه استان آذربایجان شرقی و دیگری در شمال تبریز و جاده اهر جای گرفته‌اند.

جاذبه‌های تاریخی

از موزه‌ها تا خانه‌های تاریخی

آذربایجان شرقی و به خصوص تبریز را مهد موزه‌ها و خانه‌های تاریخی می‌دانند به طوری که بیش از ۴۰ موزه دولتی و بخش خصوصی در سطح استان آذربایجان شرقی فعالیت دارند که در ۱۰ شهرستان استان پراکنده شده‌اند.

موزه‌های آذربایجان، ایلخانی مراغه، مردم شناسی سراب، موزه صدا، موزه استاد احد حسینی و موزه کبریت ممتاز از جمله موزه‌های فعال استان به شمار می‌روند که موزه آذربایجان در ایام پیک مسافرت‌ها رکورد بازدیدکنندگان اماکن تاریخی استان را می‌شکند.

شهر تبریز که از شمال تا جنوب و شرق تا غرب، مملو از آثار تاریخی است و وجود بیش از ۴۰۰ خانه تاریخی در این شهر، جلوه‌ ویژه‌ای برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورد.

منطقه آزاد ارس

از کاروانسراها تا کلیساهای ثبت جهانی و ژئوپارک ارس

منطقه آزاد ارس که در شمال استان آذربایجان شرقی امتداد یافته است، منبع غنی از آثار تاریخی و طبیعی به یاد ماندنی است که به خصوص در سال‌های اخیر شاهد ثبت جهانی این آثار گرانبها در مجامع مختلف بین المللی هستیم.

سه کاروانسرای جمال آباد میانه، خواجه نظر جلفا و گویجه بل اهر در آذربایجان شرقی سال گذشته به ثبت جهانی رسیده که کاروانسرای «خواجه نظر» در فاصله پنج کیلومتری شهر جلفا و کنار رودخانه ارس و پل ضیاء الملک قرار دارد.

کلیسای سنت استپانوس مقدس به همراه مجموعه کلیسا آندروورتی(چوپان) و کلیسا و روستای دره شام در ۶ کیلومتری روستای دره شام به فاصله ۱۵ کیلومتری غرب شهر جلفا در سال ۱۳۸۶ در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده که کلیسای سنت استپانوس بعد از قره کلیسا در آذربایجان غربی، مهم ترین کلیسای ارامنه کشور بوده و مربوط به قرون ۱۰ تا ۱۲ میلادی است و در کنار رودخانه ارس جای گرفته است.

کلیسای چوپان نیز در غرب شهر مرزی جلفا در ساحل رود ارس در قرن ۱۶ میلادی ساخته شده و گفته می‌شود محل عبادت چوپانان ارمنی ساکن روستاهای اطراف دره شام بوده است.

ژئوپارک ارس نیز در سال ۱۴۰۲ به عنوان دومین ژئوپارک کشور در مجامع بین المللی به ثبت رسید که قلمرو این ژئوپارک با مساحت ۱۶۷۰ کیلومتر مربع، دارای ۳۱ سایت متنوع و اصلی در منطقه ازاد ارس و شهرستان جلفا است.

موارد عنوان شده تنها بخش بسیار کوچک و صرفا جهت آشنایی کلی با گوشه‌ای از جاذبه‌های طبیعی و تاریخ آذربایجان شرقی است و هر شهر آن مملو از فرهنگ و تاریخ و تمدن است.